KPMG Türkiye Enerji Sektör Lideri Ümit Bilirgen, mevcut ekonomik tabloda Türkiye’deki sektörün durumunu şöyle anlatıyor: “Türkiye hızlı büyüyen bir ekonomi, enerji tüketimi de buna paralel artan bir trend izliyor. Son 25 yılda Türkiye’nin yıllık birincil enerji tüketimi 55 milyon ton karşılığı petrolden 155 milyon tona yükseldi. Ancak birincil enerji kaynaklarında dışa bağımlılığı yüksek olan Türkiye, yüksek miktarda dış ticaret açığı ve cari işlemler açığı veriyor. Dolayısıyla, küresel enerji fiyatlarındaki gelişmeler ülkenin enerji faturasına ve dış finansman ihtiyacına doğrudan yansırken, Türk finansal varlıklar üzerinde ilave baskı oluşturuyor.”

SEKTÖRÜN DIŞ BORCU YÜKSEK

Bilirgen şöyle devam ediyor: “Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığı azaltmak ve milli kaynaklara yönelmek konusunda yoğun bir ajandası var. Yüksek büyüme potansiyelinin gerektirdiği enerji ihtiyacını karşılamak üzere, geçtiğimiz yıllarda hükümet teşvikleriyle birlikte yurt içinde yüklü miktarda enerji yatırımları yapıldı. Sadece kamu-özel sektör iş birliği kapsamında son 30 yılda 28.8 milyar dolar tutarında sözleşme ve 9.4 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Bu yatırımlar ülkenin kurulu enerji kapasitesini artırdı, ancak dışa bağımlılığın azaltılması konusunda henüz sınırlı pozitif sonuçlara ulaşıldı. 

Öte yandan sektörün dış borcu ise 10.7 milyar dolardan 15.8 milyar dolar seviyesine çıkmış durumda. Buna karşın döviz kurlarındaki artışlar sonrasında, özellikle elektrik üreticisi firmalar üretim ve finansman maliyetlerindeki artışa karşın satış fiyatlarındaki artışların sınırlı kalması nedeniyle zora girdi. Bu nedenle sektörün içinde bulunduğu zorlu finansal koşullar, Türkiye ekonomisinin ve bankacılık sektörünün önemli bir sorunu haline geldi.” 

LNG FURYASI GELİYOR

Türkiye’nin geçmiş yıllarda yenilenebilir enerjide yaptığı yatırımlar ve enerjide yerli kaynaklara yönelim çabaları sayesinde enerji kaynaklarının kullanım bileşenlerinin değişebileceğini ifade eden Bilirgen, şunları söylüyor:

“Hükümet’in teşvik edici ve düzenleyici rolünün artması yeni dengeler için büyük önem taşıyor. Hükümet’in yerli üretime bakışı ile petrol ve doğalgaz aramalarına yönelik arama çağrısının yansımasını kısa sürede bulabileceğine dair güçlü kanaatler var. Dünyada doğalgazda, özellikle LNG (likit doğalgaz) lehine ciddi bir ticari eğilim mevcut. Otoriteler bu durumu, ‘LNG furyası geliyor’ şeklinde açıklıyor. Türkiye, bu noktada hem depolama kabiliyeti, hem borudan kaynaklanan güçlü anlaşmaları çerçevesinde doğalgazda bölgesinin ‘kilit ülkesi’ olabilme şansına yönelik adımları atabilir. Petrol fiyatlarındaki basamak aralıkları düşük volatilite yakın dönemin gerçeklerinden biri olarak kabul ediliyor. Rüzgarda üçte bir, güneşte yarı yarıya düşen yatırım maliyetleri, bu alandaki iştahı yüksek tutacak ve yerli üretimle birlikte Türkiye’yi bu alanda ihracat üssü yapabilecek. ”