Riskleri dağıtmak, yumurtaları tek sepete koymamak, tek bir alana odaklanmak yerine farklı sektörlere yayılan bir iş portföyünü yönetmek… Kurumsal strateji uzmanlarının çok sevdiği bu sözcükler size de tanıdık geldi mi? Holding sahibi pek çok iş adamının felsefesini özetleyen tüm bu laf kalabalığının özünde söylediği bir tek şey var: “Odaklanma, dağıl.” Tek bir şeye delice bir tutkuyla odaklanmak yerine bir sürü alana dağılmak sadece holding patronları ya da strateji uzmanlarıyla sınırlı kalmıyor üstelik. Hayatın neredeyse her alanında delice odaklanmak yerine dağılarak riskleri yönetmek var. Çocuk eğitimini düşünün mesela... Daha erken yaşlarında harika birer sporcu, sanatçı, iş adamı ya da yazar olacağını belli eden çocuklarımıza ne yapıyoruz? Olağanüstü işler başarabilecekleri yeteneklerinde mükemmelleşmelerine izin vermek yerine, ne olur ne olmaz deyip klasik bir eğitimin cenderesinde boğmuyor muyuz pırıltılarını? Hayatta hiç bir zaman fark yaratamayacakları bir sürü alana dağılan odakları, bir süre sonra hayattan ne istediğini bilmeyen sıradan yetişkinlere dönüştürmüyor mu çocuklarımızı? Sanırım odaklanma yerine dağılma arzusunun ağır basmasının nedeni odaklanmanın nasıl mucizeler yaratabileceğine dair inanç zayıflığımızdan kaynaklanıyor. Ya da odaklandığımız alanda bir şeyler ters giderse korkusundan tedbirli davranmaktan…

DAĞINIKlLARI YENME STRATEJİSİ

Oysa, hiç istinasız, dünyadaki bütün olağanüstü başarılar olağanüstü odaklanmanın eseridir. Az sayıda şeyi çok iyi, rakiplerinden 10 kat daha iyi yapan ürünler, girişimler ve insanlar her zaman dağınıkları yenmeyi başarmışlardır. Örneğin, cep telefonu pazarında şu anda yaşananlar, yukarıdaki iddiamı ispatlayan bir kanıt. 2014 yılında Apple sadece 2 yeni modeli piyasaya sürerken, Samsung tüketicilerine tam 52 yeni model sunmakla övünüyordu. Bütün Apple mühendisleri ve tasarımcıları sadece 2 ürünü, onların pazarlamasını, dağıtımını ve destek hizmetlerini mükemmelleştirmeye çalışırken, Samsung mühendisleri tam 52 ayrı ürünle boğuşmak zorunda kalmıştı. Sonuç: Apple şimdiye kadar ki en kârlı yılını yaşarken, Samsung hem satışlarda hem de kârlılıkta büyük kayıplara uğradı. Son dönemlerde biraz gerilese de Google ile birlikte dünyanın en değerli şirketi haline gelen Apple’ın toplamda ne kadar az ürün çeşidi olduğunu mağazalarına gittiğinizde kolayca gözlemleyebilirsiniz rahatlıkla. Kapitalizm, ekonomi, toplum, eğitim ve tabii ki girişimcilik konularındaki ayrıksı fikirleri ile Amerikan iş dünyasını derinden etkileyen Peter Thiel’in ‘Zero to One’ adlı kitabında odaklanma üzerine söyledikleri ile beni çok etkilediğinden kaleme aldım yukarıdaki satırları.

RAKİP ÇÖZÜMLERDEN EN AZ 10 KAT DAHA FAZLA DEĞER SUNUN

Stanford Üniversitesi’nde verdiği girişimcilik derslerine dayandırarak yazdığı kitabında Peter Thiel, iş felsefesini özetliyor ve çok başarılı bir girişim kurmanın kurallarını veriyor.

Kural basit: Rakip çözümlerden en az 10 kat daha fazla değer sunun ve bunun için bütün gücünüzle bir alana odaklanın. Gerçekten para kazanmak istiyorsanız bir tekele dönüşmenin yollarını aramalısınız. Thiel’e göre 100 milyar dolarlık bir pazardan yüzde 1’lik bir pay almaya çalışmak ciro olarak büyük bir hedef gibi gözükse de, bu tip bir pazardaki korkunç rekabet kârlılığınızı eritecektir. Thiel, girişimcilerine kendilerine rekabetsiz bir tekel yaratabilmeleri için müşterilerine rakiplerden 10 kat daha fazla değer sunmaları gerektiğini söylüyor. Bunun yolu ise girişimcilerin kendilerine özgü teknolojilere ya da iş yapma şekillerine sahip olmaları. Üstelik bu teknolojinin ya da iş yapma şeklinin en yakın rakibinkinden 10 kat daha başarılı olması şart. Kendisinin kurduğu PayPal’in internetten alışverişi 10 kat kolaylaştırması tekel oluşturan teknolojik girişimciliğe harika bir örnek. Amazon’nun kuruluş aşamasında rakiplerinden 10 kat daha fazla kitap seçeneği sunması ise teknolojik olarak değilse bile tüketiciye sunulan değer açısından büyük bir farklılık Thiel’in girişimcilik felsefesinde… Bu durumda asıl soru şu: Siz rakiplerinizden 10 kat daha fazla değer sunan bir çözüme sahip misiniz ve eğer değilseniz bu konuda ne yapacaksınız?