USD

-
-%

EUR

-
-%

GBP

-
-%

ALTIN GR

-
-%

BIST 100

-
-%
Murat  Yeşildere

YAZARLAR

11.11.2015 15:48:00

Siyasette 'kadının' adı var mı?

Siz bu satırları okuduğunuzda, 26’ncı dönem TBMM milletvekili seçimleri tamamlanmış ve oylarımızla kimleri Ankara’ya bizi temsil etmeye yolladığımız belirlenmiş olacak. Yaklaşık beş ay görev yapan 25’inci dönem TBMM, uzun dönemli bir hükümeti kuramamış olmak, uzlaşamamış olmak ve istikrarı yaratamamış olmak ile tarihe geçeceği kadar, daha önce bu köşede dile getirdiğim üzere, en yüksek sayıda ve oranda kadın milletvekilinin olduğu TBMM olarak da tarihe geçmiş olacak.

25'İNCİ DÖNEMDE 98 KADIN MİLLETVEKİLİ

Hatırlatmam gerekirse, 25’inci dönemde, dört partiyi temsil eden 98 kadın milletvekili TBMM’ne seçildi. Atatürk’ün vizyonu ve liderliği ile Türkiye kadınlara demokratik hakları olan seçme ve seçilmeyi, birçok gelişmiş ülkenin önünde yaklaşık olarak 80 yıl önce kazandırmıştı. Kadınların ilk kez oy kullandığı TBMM 5’inci dönem seçimleri, 8 Şubat 1935'te yapıldı ve 17 kadın milletvekili ilk kez meclise girmeye hak kazandı.

Ara seçimlerde, Hatice Özgener’in Çankırı’da seçimi kazanması ile 5’inci dönem TBMM’de kadın milletvekili sayısı 18'e ulaştı. 5’inci dönem TBMM’de görev yapan 18 kadının seçildikleri şehirler arasında Çankırı’nın yanı sıra Konya, Diyarbakır, Erzurum, Malatya, Trabzon, Kayseri ve Sivas gibi Anadolu merkezleri de yeralıyor.

GEÇMİŞ YILLARIN ÖZETİ

Daha sonraki iki dönem yani 6’ncı ve 7’nci dönem TBMM’ye 16’şar kadın milletvekili seçiliyor. 8’inci, 9’uncu, 10’uncu ve 11’inci dönemlerde ise meclise sırasıyla 9, 3, 4 ve 9 kadın milletvekili girmeyi başarıyor. 1960’ta askeri darbenin ardından kurulan 258 üyeli Temsilciler Meclisi’nde sadece 4 kadın üye yer alıyor.

Demokratik seçimlere geri dönülmesinin ardından, 12’nci, 13’üncü, 14’üncü, 15’inci ve 16’ncı dönemlerde meclise seçilen kadın milletvekili sayısı sırasıyla 3, 8, 5, 6 ve 4 olmuş. Aynı dönemde yani 1961 ile 1980 yılları arasında görev yapan 165 üyeli Cumhuriyet Senatosu’nda ise 4’ü Cumhurbaşkanı tarafından ‘atanan’ 10 kadın senatör görev yapmış. 12 Eylül 1980 Askeri İhtilali’nin ardından oluşturulan 160 üyeli Danışma Meclisi’nde ise 5 kadın temsilci görev yapmış. 1983 yılında yeniden seçimlerin yapılması ile oluşturulan 17’nci dönem TBMM’de 12 milletvekili görev yaparken, 18’inci, 19’uncu, 20’nci ve 21’inci dönemlerde mecliste 6, 8, 13 ve 22 kadın milletvekili yer almış. AKP’nin TBMM’de ilk kez çoğunluğu elde ettiği 22’nci dönem TBMM’ye 24 kadın milletvekili seçilebilmeyi başarırken, takip eden iki dönemde sırasıyla 50 ve 78 kadın milletvekilini TBMM’de görev yaparken görebildik.

98 MİLLETVEKİLİ 5 AY İÇİN GÖREV YAPMIŞ OLACAK

Yazının başında da dile getirdiğim gibi 550 üyeli 25’inci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde ise 98 kadın milletvekili beş ay için de olsa görev yapmış olacak. Yani 452 erkek milletvekiline karşı, 98 kadın milletvekili beş aylık 25’inci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni oluşturarak, en kısa meclis dönemi olarak da tarihe geçecekler.

80 YILDA 426 MİLLETVEKİLİ

Üşenmeden size 92 yıllık Cumhuriyet tarihinde, kadın milletvekillerinin sayısal değişimini aktarmaya çalıştım. Yazımın sonuna gelirken, bir de çizgi çekerek, basit bir toplama işlemi yapalım isterim. 1935’ten bugüne, 80 yılda milletvekili, senatör, danışma meclisi üyesi olarak Ankara’da bizim temsil eden parlamenter kadınlarımızın sayısı, rekor kırdığımız son dönem de dahil olmak üzere 426.

DAHASINI SÖYLEMEYE GEREK VAR MI?

Dikkatli okuyucular farketmiştir. Ama ben altını bir kez daha çizmek istiyorum: Türkiye’de 80 yılda parlamenter olarak görev yapan toplam kadın sayısı 426, siyasi tarihimizin en az sayıda erkek milletvekilinin yer aldığı 25’inci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yapan erkek milletvekili sayısı ise 452.

80 yılda ve 25 dönemde Ankara’ya gönderdiğimiz toplam kadın parlamenter sayısı sadece son dönemde seçilen erkek milletvekili sayısından az!  Dahasını söylemeye gerek var mı?

DİĞER YAZILARI